SÜZGEÇ (FİLTRE) DEVRELERİ

Doğrultmaç devrelerinden ya yarım ya da tam dalga nabazanlı akım elde edildiği açıklanmıştı. Bu akım, DC ile çalışan elektronik devrelerin beslenmesinde kullanılamaz. Örneğin bir SF yükselteci nabazanlı akımla beslenecek olursa, hoparlörden motorbik bir ses duyarız. Bu yüzden, doğrultmaçların çıkışına nabazanlı akımı biraz daha DC ‘ye yakın hale dönüştürmek üzere süzgeç (filtre) devreleri eklenir. Filtre devrelerinde, bobin ve kondansatörler kullanılır.

            1- ŞOK BOBİNLİ FİLTRE

            Şok bobinli filtre devrelerinde, doğrultmaç çıkışı ile yük arasına seri olarak bir bobin bağlanır. Bobinin, içinden geçen akım değişmelerine engel olacak şekilde zıt emk oluşturması prensibinden yaralanılarak bu tür filtreler gerçekleştirilir.

            Akım sıfırdan başlayıp maksimum değere yükselirken , bobin bu akım yükselişini engelleyecek yönde zıt emk üretir. Aynı şekilde, maksimum değerden sıfıra düşmekte olan akımın azalmasını engelleyecek yönde zıt emk bobin tarafından üretilir. Böylece, nabazanlı akımdaki dalgalanma (riple, ondülasyon) azaltılmış olur.

                     

                                         Bobinli filtre devreleri, genellikle gerilimin yüksek, yük akımının küçük olduğu devrelerde tercih edilir. Çünkü bobin yüke seri bağlı olduğundan, yük akımı arttıkça bobin üzerinde düşen gerilim artar, yük uçlarındaki gerilim azalır.

             2- RC FİLTRE 

             Doğrultmaç çıkışındaki yüke , paralel bir kondansatör bağlanarak elde edilen filtre devresine denir. Kondansatör, alternansın maksimum değerine herhangi bir dirençle karşılaşmadan şarj olur. Alternans sıfıra düşerken kondansatör, yük direnci üzerinden deşarj olmaya başlar. Kondansatörün  tam deşarj olmadan yeni bir alternans gelir ve kondansatör, alternansın maksimum değerine tekrar şarj olur. Böylece nabazanlı akım, doğru akıma yakın bir şekle dönüşür.

             Kullanılan kondansatörün kapasitesi yükseltildikçe dalgalanma miktarı azalır. Yük direnci küçüldükçe (yani yükün çektiği akım arttıkça) dalgalanma miktarı artar. Çıkış gerilimi, doğrultmaç giriş geriliminin 1,41 katına eşittir. Vo=1,41Vg   olur.

            3- LC FİLTRE

            LC filtre devresinde doğrultmaç çıkışına bir bobin ve bir kondansatör bağlanır. Süzme işlemi, hem bobinin hem de kondansatörün yukarıda açıklanan özelliklerinden yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Sadece şok bobinli ya da RC filtreye göre daha iyi bir süzme işlemi söz konusudur.

            4- Pİ TİPİ FİLTRE

            Bu tip filtrelerde süzme işlemi, kondansatör-bobin-kondansatör (CLC) elemanları ya da kondansatör- direnç-kondansatör (CRC) elemanlarından oluşur. Bağlantı şekli matematikteki pi işaretine benzer. En iyi süzme işlemi bu tip filtre devresi ile gerçekleştirilir. Sakıncası ise, kullanılan şok bobini ya da şok direnci üzerinde oluşan gerilim düşümü ya da güç kaybı olmasıdır.