PIC MİKROKONTROLÖRLER

GİRİŞ/ÇIKIŞ PORTLARI (I/O PORTLARI)

   PIC’ in kelime anlamı PERIPHERAL INTERFACE CONTROLLER giriş-çıkış işlemcisidir. İlk olarak 1994 yılında 16 bitlik ve 32 bitlik büyük işlemcilerin , giriş ve çıkışlarındaki yükü azaltmak ve denetlemek amacıyla çok hızlı ve ucuz bir çözüme ihtiyaç duyulduğu için geliştirilmiştir. 

 PIC MİKROKONTROLERLERİNİN TERCİH SEBEBEPLERİ : 

a) Lojik uygulamalarının hızlı olması 
b) Fiyatının oldukça ucuz olması 
c) 8 bitlik mikrokontroller olması ve bellek ve veri için ayrı yerleşik bus’ ların kullanılması 
d) Veri ve belleğe hızlı olarak erişimin sağlanması 
e) PIC’ e göre diğer mikrokontrolörlerde veri ve programı taşıyan bir tek bus bulunması, dolayısıyla PIC’ in bu özelliği ile diğer mikrokontrolörlerden iki kat daha hızlı olması. 
f) Herhangi bir ek bellek veya giriş/çıkış elemanı gerektirmeden sadece 2 kondansatör ve bir direnç ile çalışabilmeleri. 
g) Yüksek frekanslarda çalışabilme özelliği 
h) Standby durumunda çok düşük akım çekmesi. 
i) İntterrupt kapasitesi ve 14 bit komut işleme hafızası. j) 
Kod sıkıştırma özelliği ile aynı anda birçok işlem gerçekleştirebilmesi PIC mikrokontrolörleri çeşitli özelliklerine göre PIC16C6X, 16C7X, 16C5X ,16F8X, 16F87X gibi gruplara ayrılırlar.(6)

2.1.2 PIC MİKROKONTROLÖRLERİN KULLANIMI İÇİN GEREKLİ AŞAMALAR 

    I/O (Giriş / Çıkış) :
Mikrokontrolcünün dış dünya ile ilişkisini sağlayan, girdi ve çıktı şeklinde ayarlanabilen bir bağlantı pinidir. I/O çoğunlukla mikrokontrolcünün iletişim kurmasına, kontrol etmesine veya bilgi okumasına izin verir.

    Yazılım :
Mikrokontrolcünün çalışmasını ve işletilmesini sağlayan bilgidir. Başarılı bir uygulama için yazılım hatasız (bug) olmalıdır. Yazılım C, Pascal veya Assembler gibi çeşitli dillerde veya ikilik(binary) olarak yazılabilir. Donanım : Mikrokontrolcü, bellek, arabirim bileşenleri, güç kaynakları, sinyal düzenleyici devreler ve bunları çalıştırmak ve arabirim görevini üstlenmek için bu cihazlara bağlanan tüm bileşenlerdir. 
     Simülatör :
PC üzerinde çalışan ve mikrokontrolcünün içindeki işlemleri simüle eden MPSIM gibi bir yazılım paketidir. Hangi olayların ne zaman meydana geldiği biliniyorsa bir simülatör kullanmak tasarımları test etmek için kolay bir yol olacaktır. Öte yandan simülatör, programları tümüyle veya adım adım izleyerek bug’lardan arındırma fırsatı sunar. Şu anda en gelişmiş simülatör programı Microchip firmasının geliştirdiği MPLAB programıdır. 
     ICE : PIC MASTER olarak da adlandırılır. (In- Circuit Emulator / İç devre takipçisi) PC 
ve Mikrokontrolcünün yer alacağı soket arasına bağlanmış yararlı bir gereçtir. Bu gereç yazılım, PC de çalışırken devre kartı üzerinde bir mikrokontrolcü gibi davranır. ICE, bir programa girilmesini, mikro içinde neler olduğunu ve dış dünyayla nasıl iletişim kurulduğunun izlenilmesini mümkün kılar.  

Programcı : Yazılımın mikrokontrolcü belleğinde programlamasını ve 
böylece ICE’ nin yardımı olmadan çalışmasını sağlayan bir birimdir. Çoğunlukla seri port ‘a (örneğin PICSTART, PROMASTER) bağlanan bu birimler çok çeşitli biçim, ebat ve fiyatlara sahiptir. 
Kaynak Dosyası : Hem asembler’ ın hem de tasarımcının anlayabileceği dilde yazılmış bir programdır. Kaynak dosya mikrokontrolör’ ün anlayabilmesi için önceden assemble edilmiş olmalıdır. 
Assembler : Kaynak dosyayı bir nesne dosyaya dönüştüren yazılım paketidir. Hata araştırma bu paketin yerleşik bir özelliğidir. Bu özellik assemble edilme sürecinde hatalar çıktıkça programı bug’lardan arındırırken kullanılır. MPASM, tüm PIC ailesini elinde tutan Microchip’ in son assemble edicisidir. 
Nesne dosyası (object file) : Assembler tarafından üretilen bu dosya; programcı, simülatör veya ICE’ nin anlayabilecekleri ve böylelikle dosyanın işlevlerinin çalışmasını sağlayabilecekleri bir dosyadır. Dosya uzantısı assemble edicinin emirlerine bağlı olarak , .OBJ veya .HEX olur. 

2.1.3 PIC MİKROKONTROLÖRLERİNİN ÖZELLİKLERİ

           
Güvenirlik: PIC komutları bellekte çok az yer kaplarlar. Dolayısıyla bu komutlar 12 veya 14 bitlik bir program bellek sözcüğüne sığarlar. Harward mimarisi teknolojisi kullanılmayan mikrokontrolörler de yazılım programının veri kısmına atlama yaparak bu verilerin komut gibi çalıştırılmasını sağlamaktadır. Bu da büyük hatalara yol açmaktadır. PIC’ ler de bu durum engellenmiştir. 

             
Hız : PIC oldukça hızlı bir mikrokontrolör’ dür. Her bir komut döngüsü 1µsn’ dir. Örneğin 5 milyon komutluk bir programın 20Mhz’ lik bir kristalle işletilmesi yalnız 1sn sürer. Bu süre 386SX33 hızının yaklaşık 2 katıdır. Ayrıca RISC mimarisi işlemcisi olmasının hıza etkisi oldukça büyüktür. 
            Komut seti :

PIC’ in 16C5X ailesinde bir yazılım yapmak için 33 komuta ihtiyaç duyarken 16CXX araçları için bu sayı 35′ tir. PIC tarafından kullanılan komutların hepsi yazmaç (register) temellidir. Komutlar 16C5X ailesinde 12 bit, 16CXX ailesindeyse 14 bit uzunluğundadır. PIC’ te CALL, GOTO ve bit test eden BTFSS ve INCFSZ gibi komutlar dışında diğer komutlar 1 saykıl çeker. Belirtilen komutlar ise 2 saykıl çeker. 
            Statik İşlem :
PIC tamamıyla statik bir işlemcidir. Yani saat durdurulduğunda da tüm yazmaç içeriği korunur. Pratikte bunu tam olarak gerçekleştirebilmek mümkün değildir. PIC mikrosu programı işletilmediği zaman uyuma (sleep) moduna geçirilerek micronun çok düşük akım çekmesi sağlanır. PIC uyuma moduna geçirildiğinde , saat durur ve PIC uyuma işleminden önce hangi durumda olduğunu çeşitli bayraklarla ifade eder. (elde bayrağı, 0 (zero) bayrağı … vb.) PIC uyuma modunda 1µA’den küçük değerlerde akım çeker. (Standby akımı). 

           Sürme özelliği (Sürücü kapasitesi): PIC yüksek bir çıktı kapasitesine sahiptir. Tek bacaktan 40mA akım çekebilmekte ve entegre toplamı olarak 150mA akım akıtma kapasitesine sahiptir. Entegrenin 4mHz osilatör frekansında çektiği akım çalışırken 2mA, stand-by durumunda ise 2µA kadardır. 
Seçenekler : PIC ailesinde her türlü ihtiyaçların karşılanacağı çeşitli hız, sıcaklık, kılıf, I/O hatları, zamanlama (Timer) fonksiyonları, seri iletişim portları, A/D ve bellek kapasite seçenekleri bulunur. 
        Çok yönlülük :
PIC çok yönlü bir mikrodur ve ürünün içinde, yer darlığı durumunda birkaç mantık kapısının yerini değiştirmek için düşük maliyetli bir çözüm bulunur. 
          Güvenlik
: PIC endüstride en üstünler arasında yer alan bir kod koruma özelliğine sahiptir. Koruma bitinin proglamlanmasından itibaren, program belleğinin içeriği, program kodunun yeniden yapılandırılmasına olanak verecek şekilde okunmaz. 
         Geliştirme:
PIC program geliştirme amacıyla proglamlanabilip tekrar silinebilme özelliğine sahiptir. (EPROM, EEPROM) Aynı zamanda seri üretim amacıyla bir kere programlanabilir (OTP) özelliğine sahiptir. 
Liste dosyası : Assembler tarafından yaratılan ve kaynak dosyadaki tüm komutları hexadecimal sistemdeki değerleri ve tasarımcının yazmış olduğu yorumlarıyla birlikte içeren bir dosyadır. Bir programı bug’lar dan arındırırken araştırılacak en yararlı dosya budur. Çünkü bu dosyayı izleyerek yazılımlarda neler olup bittiğini anlama şansı kaynak dosyasından daha fazladır. Dosya uzantısı .LST dir. 
       Diğer dosyalar :
Hata dosyası ( Error file: uzantısı .ERR) hataların bir listesini içerir ancak bunların kaynağı hakkında hiç bir bilgi vermez. Uzantısı .COD olan dosyalar emülatör tarafından kullanılırlar. 
      Bug ‘ lar :
Tasarımcının farkında olmadan yaptığı hatalardır. Bu hatalar, basit yazılım hatalarından, yazılım dilinin yanlış kullanımına kadar uzanır. Hataların çoğu derleyici tarafından bulunur ve bir .LST dosyasında görüntülenir. Kalan hataları bulmak ve düzeltmek te geliştiriciye düşer. 

2.2 PIC MİKROKONTROLÖRLERİNİN DONANIMSAL İNCELENMESİ 

            
PIC MİKROKONTROLÖRLERİNİN İÇ YAPISI CPU bölgesinin kalbi ALU dur. (Aritmetic Logic 
Unit-Aritmetik mantık birimi) ALU, W (Working-Çalışan) adında bir yazmaç içerir. PIC , diğer mikroişlemcilerden, aritmetik ve
mantık işlemleri için bir tek ana yazmaca sahip oluşuyla farklılaşır. W yazmacı 8 bit genişliğindedir ve CPU’da ki
herhangi bir veriyi transfer etmek üzere kullanılır. 

             CPU alanında ayrıca iki katagoriye ayırabileceğimiz Veri Yazmaç
dosyaları (Data Regıster Files) bulunur. Bu veri yazmaç dosyalarından biri, I/O ve kontrol işlemlerinde kullanılırken,
diğeri RAM olarak kullanılır. PIC’ ler de Harward Mimarisi kullanılır. Harward mimarisi mikrokontrolcülerde veri akış
miktarını hızlandırmak ve yazılım güvenliğini arttırmak amacıyla kullanılır. 

           
Ayrı bus’ ların kullanımıyla veri ve
program belleğinde hızlı bir şekilde erişim sağlanırŞekil 2.2.1: Temel PIC blok diyagramı 
PIC mikrokontrolör’ lerini donanımsal olarak incelerken PIC 16F87X üzerinde durarak bu PIC’ i temel alıp donanım incelenecektir. Bellek ve bazı küçük farklılıklar dışında burada anlatılanlar bütün PIC’ ler için geçerlidir.(1)

2.2.2 GENEL TANIMLAMA 

             
PIC 16F87X Serisi yüksek performanslı, CMOS, full-statik, 8 bit mikrodenetleyicidir. Tüm PIC 16/17 mikrodenetleyiciler RISC mimarisini kullanmaktadır. PIC16F87X mikroları birçok esas özelliklere sahiptir. 14 seviyeli, derin küme ve çoklu iç ve dış kesme kaynaklarına sahiptir. 2 aşamalı komut hattı tüm komutların tek bir saykıl’ la (çevrimle) işlenmesini sağlamaktadır.

             Yalnızca bazı özel komutlar 2 saykıl çekerler. Bu komutlar dallanma komutlarıdır. PIC16F873/874 microchip’ i 192 bayt ‘lık RAM belleğine, 128 bayt EEPROM belleğine ve 22/33 (PIC 16F873-22/ PIC 16F874-33) I/O pin’ ine sahiptir. Bunun yanı sıra, timer ve sayaç ta mevcuttur. PIC16F87X ailesi dış elemanları azaltacak spesifik özelliklere sahiptir ve böylece maliyet minimuma inmekte, sistemin güvenirliği artmakta, enerji sarfiyatı azalmaktadır.

             Bunun yanı sıra tüm PIC ler de 4 adet osilatör seçeneği mevcuttur. Bunlarda tek pin li RC osilatör, düşük maliyet çözümünü sağlamakta (4 MHZ) , LP osilatör (Kristal veya seramik rezonatör) , enerji sarfiyatını minimize etmekte (asgari akım) (40 KHZ), XT kristal veya seramik rezonatör osilatörü standart hızlı ve HS kristal veya seramik rezonatörlü osilatör çok yüksek hıza sahiptir (20 MHZ). PIC mikrokontrolörlerinin en büyük özelliği sleep modu özelliğidir.. Bu mod ile PIC işlem yapılmadığı durumlarda uyuma moduna geçerek çok düşük akım çeker. Kullanıcı bir kaç iç ve dış kesmelerle PIC’ i uyuma modundan çıkarabilmektedir.

             Yüksek güvenilirlikli Watchdog Timer kendi bünyesindeki chip üstü RC osilatörü ile yazılımı kilitlemeye karşı korumaktadır. PIC16F87X EEPROM program belleği , aynı aygıt paketinin orjinali ve üretimi için kullanılmasına olanak vermektedir. Yeniden programlanabilirliği mikroyu uygulamanın sonundan kaldırmadan kodu güncelleştirmeye izin vermektedir. 

            Bu aygıtın kolayca erişilemediği, fakat prototipinin kod güncelleştirmesi gerekli olduğu durumlarda, bir çok uygulamanın geliştirilmesinde yararlıdır. Bunun yanı sıra bu kodun güncelleştirilmesi diğer ayrı uygulamalarda da yararlıdır.
Aşağıda tablo 1 de PIC16F87X’ ailesinin özellikleri ve şekil 2.2.2 ile şekil 2.2.3′ te de basitleştirilmiş iç yapısı gösterilmektedir. (6)

PIC16F873PIC16F874PIC16F876PIC16F877
Çalışma Frekansı(MHZ) 20 20 20 
20
FLASH Program Belleği(14-Bit word) 4K 4K 
8K 8K
Veri Hafızası (Byte) 192 192 368 
368
EEPROM Veri Belleği (Byte) 128 128 256 
256
Kesmeler 13 14 13 14
I/O Portları SayısıPort A,B,CPort A,B,C,D,EPort 
A,B,CPort A,B,C,D,E
10-Bit ADC Modülü5 Kanal8Kanal5Kanal8 Kanal
Komut Seti35 Komut35 Komut35 Komut35 Komut
Tablo 1 : PIC16F87X ailesi özellikleri (8)
Şekil 2.2.2 : PIC 16F873/876 basitleştirilmiş iç yapısı 
Şekil 2.2.3 : PIC 16F874/877 basitleştirilmiş iç yapısı

           PIC’ ler yüksek hızlı otomobillerden, motor kontrolü uygulamaları, düşük enerji sarfiyatlı uzaktan çalışan sensörler, elektronik kilitler, güvenlik aygıtları ve akıllı kartlara kadar bir çok uygulamalarda kullanılırlar. EEPROM teknolojisi uygulama programların (Transmitter kodları, motor hızları, alıcı frekansları, güvenlik kodları vb.) uygulamasını son derece hızlı ve uygun hale getirmektedir. Küçük boyutlarıyla bu mikrodenetleyiciler alan sınırlaması bulunan uygulamalarda kusursuzdur. 

             Düşük maliyet, düşük enerji sarfiyatı, yüksek performans, kullanım kolaylığı ve I/O esnekliği daha önce kullanılması hiç düşünülmeyen alanlarda kullanılmasını sağlamaktadır. (Bunlar ; timer fonksiyonları, seri kominikasyon, ADC, PWM fonksiyonları ve birlikte işlemci uygulamaları) Seri sistem içi programlama özelliği (iki pinin üzerinden) ürünün tamamen toplanması ve test edilmesinden sonra ürünün alıştırılmasının esnekliğine olanak vermektedir. Bu özellik sayesinde ürün serileştirilebilmekte ve veriler saklanabilmektedir. (6)

 
ELEKTRİKLE SİLİNEBİLEN MİKROKONTROLÖRLER 

           Bu mikrolar, programının silinip yeniden yazılabilme özelliğine sahiptir ve oldukça düşük maliyetli plastik ambalajlar halinde bulunmaktadır. Aynı zamanda bu tip mikroların üretimi kadar prototipinin geliştirilmesi ve pilot programlar için kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bunun daha ötesindeki avantajlarından biri, bunların devre içi veya Microchip’s PICSTARTplus veya PROMATE II programlayıcıları tarafından silinebilmesi ve yeniden programlanabilmesidir. 

2.2.4 BELLEK ORGANİZASYONU 

             PIC16F87X’ de bellek bloğu mevcuttur. Bunlar program belleği,veri belleği ve bunları ayıran veri hattıdır. Her bir bellek kendi taşıyıcısına sahiptir; böylece her bir bloğa erişim aynı osilatör süreci boyunca meydana gelebilmektedir. Bunun ötesinde, veri belleği genel amaçlı RAM ve özel fonksiyon kayıtları (SFR) olmak üzere ikiye bölünür. . SFR’ler her bir bireysel özelleşmiş modülü ele alan bölümde açıklanan özel modülleri kontrol etmek için kullanılmaktadır. Veri belleği EEPROM veri belleğini de içermektedir. Bu bellek, direkt veri belleğine planlanmamış, fakat indirekt olarak planlanmıştır; ve indirekt adres göstergeleri okumak/yazmak için EEPROM belleğinin adresini belirlemektedir. 

2.2.5 PROGRAM BELLEK ORGANİZASYONU

PIC 16F87X 13 Bit program sayacına ve 8Kx14 adresleme kapasitesine sahiptir. PIC16F876/877 aygıtları 8Kx14 ve PIC16F873/874 aygıtları 4Kx14 FLASH program belleğine sahiptir. Reset vektörü 0000h ve kesme vektörü 0004h adresindedir. Şekil 2.2.4’te PIC16F876/877, şekil 2.2.5’te ise PIC16F873/874 program bellek haritaları görülmektedir.

Şekil 2.2.4 : PIC16F876/877 Program Şekil 
2.2.5 : PIC16F83/874 Program
Bellek Haritası 
Bellek Haritası 

2.2.6 VERİ BELLEK ORGANİZASYONU

Veri belleği genel amaçlı yazmaçlar ve özel işlev yazmaçları (SFR) olmak üzere ikiye ayrılır. RP0 ve RP1 bitleri sıra seçim bitleridir.
RP1
RP0
= 00 Bank0
= 01 Bank1
= 10 Bank2
= 11 Bank3
Her bir banka 7Fh’ ye kadar (128 bayt) uzanır. Her bankanın alt kısımları özel işlev yazmaçları için ayrılır. Üstteki özel işlev yazmaçları ise statik RAM olarak uygulanan yazmaçlardır. Bütün bankalarda özel işlev yazmaçları vardır. Özel işlev yazmaçlarındaki yüksek kullanım bir bankadan kod indirgemesi ve hızlı erişim için başka bankada gösterilebilir.

2.2.7 ÖZEL İŞLEV YAZMAÇLARI

Özel işlev yazmaçları, aygıtın istenen işlemi kontrol etmesi için CPU ve çevresel modüller tarafından kullanılan yazmaçlardır. Bu yazmaçlar statik yazmaç olarak kullanılırlar.(6)

2.2.8 GİRİŞ/ÇIKIŞ PORTLARI (I/O PORTLARI)

I/O Portları için bazı pinler aygıtta çevresel işlemlerde kullanılmak üzere yardımcı işlevlerle arttırılırlar. Genelde çevre birimleri etkinleştirildiğinde genel amaçlı giriş/çıkış pini kullanılmaz.

2.2.8.1 PORTA VE TRISA YAZMACI PORT A

6 bit yönlendirilebilir porttur. Bu portu yönlendiren yazmaç ise TRISA yazmacıdır. TRISA Kaydındaki herhangi bir bit 1 ise buna uygun çıkış sürücüsü yüksek direnç moduna getirilecektir. TRISA Kaydındaki herhangi bir bitin 0 olması durumunda ise çıkış mandalı seçilen pinin üzerine getirilir. Analog giriş kullanıldığında TRISA yazmacı RA pininin yönünü kontrol eder. 
Şekil 2.2.6 : PORT A Blok Diyagramı

Örnek 1: A Portunun Kurulması BCF STATUS, RP0 ;
CLRF PORTA ; A portunun kurulumu için ; çıkış veri tutucuları ; temizleniyor.
BSF STATUS, RP0 ; Bank 1 seçildi. MOVLW 0xCF ; Veri yönlendirmek ; kullanılan değer ; ayarlanıyor.
MOVWF TRISA ; Giriş için RA<3:0> 
; Çıkış için RA<5:4>
; TRISA<7:6> 
; daima o iken oku

2.2.8.2 PORTB VE TRISB YAZMACI PORT B

8 bit yönlendirilebilir porttur. Bu portu yönlendiren yazmaç ise TRISB yazmacıdır. TRISB Kaydındaki herhangi bir bit 1 ise buna uygun çıkış sürücüsü yüksek direnç moduna getirilecektir. TRISB Kaydındaki herhangi bir bitin 0 olması durumunda ise çıkış mandalı seçilen pinin üzerine getirilir. Analog giriş kullanıldığında TRISB yazmacı RB pininin yönünü kontrol eder. (1)
Her bir PORTB pini iç direnç düşürücü engellere sahiptir. Tekli kontrol biti tüm engelleri devreye sokabilir. Bu RBPU(OPTION – REG<7) bitinin silinmesiyle yapılır. Düşürücü engeller, port pini çıkış olarak konfigüre edildiği zaman otomatik olarak kapanmaktadır. Engeller güç reset üzerinde etkinsizleştirilmektedir. Dört PORTB pini, RB7: RB4 değişim özelliklerinde kesmelere sahiptir. Yalnızca giriş olarak konfigüre edilen pinler kesmenin meydana gelmesine sebep olabilirler. (yani, herhangi bir çıkış olarak şekillendirilen RB7:RB4 pini değişim ilişkisi üzerindeki kesmeden hariç tutulmuştur. ) Giriş modundaki pinlerin değeri PORTB’ nin önceki okunmasındaki eski değeri ile karşılaştırılır. 
Pinlerin “uyuşmayan” kısımları RB port değişim kesmesini üretmek için birlikte OR’lanır. 

Şekil 2.2.7: RB3:RB0 Pinleri Blok Diyagramı 
Şekil 2.2.8 : RB7:RB4 Pinleri Blok Diyagramı
Örnek 2 : B Portunun Kurulması BCF STATUS, RP0 ;
CLRF PORTB ; B portunun kurulumu için ; çıkış veri tutucuları ; temizleniyor.
BSF STATUS, RP0 ; Bank 1 seçildi. MOVLW 0xCF ; Veri yönlendirmek ; kullanılan değer ; ayarlanıyor.
MOVWF TRISB ; Giriş için RB<3:0> 
; Çıkış için RB<5:4>
; TRISB<7:6> 
; daima o iken oku

2.2.8.3 PORTC VE TRISC YAZMACI PORT C

8 bit yönlendirilebilir porttur. Bu portu yönlendiren yazmaç ise TRISC yazmacıdır. TRISC Kaydındaki herhangi bir bit 1 ise buna uygun çıkış sürücüsü yüksek direnç moduna getirilecektir. TRISC Kaydındaki herhangi bir bitin 0 olması durumunda ise çıkış mandalı seçilen pinin üzerine getirilir. 
Analog giriş kullanıldığında TRISC yazmacı RC pininin yönünü 
kontrol eder. Şekil 2.2.9 C portunun iç yapısını 
göstermektedir
Şekil 2.2.9: Port C Blok Diyagramı 
Örnek 3 : C Portunun Kurulması BCF STATUS, RP0 ;
CLRF PORTC ; C portunun kurulumu için ; çıkış veri tutucuları ; temizleniyor.
BSF STATUS, RP0 ; Bank 1 seçildi. MOVLW 0xCF ; Veri yönlendirmek ; kullanılan değer ; ayarlanıyor.
MOVWF TRISC ; Giriş için RC<3:0> 
; Çıkış için RC<5:4>
; TRISC<7:6> 
; daima o iken oku
2.2.8.4 PORTD VE TRISD YAZMACI

Bu bölüm 28 pinli aygıtlarda yoktur. PORTD 8 bit Schmitt trigger tampon girişli porttur. Bu port PSPMODE (TRISD) denetim biti tarafından kurulur. 
Giriş tamponu TTL tampondur. 
D Portu I/O Blok Diyagramı
2.2.8.5 PORTE VE TRISE YAZMACI

Bu bölüm 28 pinli aygıtlarda yoktur Bu port RE0/RD/AN5, RE1/WR/AN6 ve RE2/CS/AN7 olmak üzere 3 adet pine sahiptir. Giriş veya çıkış portu olarak ayarlanabilir. PORTE Kontrolu TRISE tarafından yapılır. PSPMODE(TRISE<4>) denetim biti tarafından ayarlanır.