ENDÜKTANS(L)- KAPASİTE(c) ÖLÇÜMÜ

Bir direnç ve kapasitenin seri bağlanarak ölçülmesi esasına dayanır. Burada temel amaç kapasitenin direnç üzerinden şarj yada deşarj olmasıdır.Bobin ,bir makaraya sarılmış tellere verilen isimdir. Sarılan madde veya malzeme sadece bir makara değildir.Gerekli yerlerde preslenmiş demir nüveler üzerine de bobinler yerleştirilir. Bobin genel olarak ” L ” ile
sembollendirilir.            

           
Birimi ise ” H ” Henri’dir ,Ayrıca bobinin endüktansı olarakta isimlendirilir. Bobin sonuçta makaraya sarılmış telden oluştuğu için sarılan telinde dolayısıyla bir direnci olacaktır. Bobinin yani telin bu direncine endüktif reaktansı denir ve ” XL ” ile sembollendirilir. Birimi ise direncin birimi ” W ” Ohm’ dur. Bobinin bu dönüşüm ve değerleri daha çok Alternatif Akım devrelerinde kullanılır.

 
Bu değerler arasında şu şekilde bir dönüştürme sağlanır :

XL = 2 p f L ” formülü aracılığıyla endüktans ( L ) ve endüktif reaktans ( XL ) arasında istenen dönüşümler yapılabilir. Bu formüldeki ” p ” sembolü ; matematikte kullanılan 3,14 sayısına eşit olan semboldür.Formüldeki ” f ” sembolü ise ; Alternatif Akımını frekansıdır ve ” f ” ile gösterilir.Birimi ise ” Hz ” Herz’dir. Şu anda kullanılan 220 V şebeke geriliminin frekansı 50 Hz’dir. 

Bobinlerde Birim Dönüşümleri :
1 H = 106 µH 1 H = 103 mH 1mH = 103 µH 

Bobinlerin Bağlantıları

Bobinlerin AC ve DC
devrelerde birbirleriyle seri ,paralel veya hem seri hem paralel ( karışık )
bağlanmaları dirençlerin bağlantı özellikleriyle aynı ,kondansatörlerin
bağlantılarıyla ters şekildedir. 

Seri Bağlantı

Bu bağlantıda bobinler birer ucundan birbirine eklenmiştir. Her bobinden aynı akım geçer. Toplam bobin endüktif reaktansı ( XL ) ve toplam bobin endüktansı ( L ) ise bobinlerin cebirsel toplamına eşittir. 

Paralel Bağlantı

Bu bağlantıda bobinlerin uçları birbirine bağlanmıştır. Her bobinden değeriyle orantılı olarak farklı akım geçer. Toplam bobin endüktif reaktansı ( XL ) ve toplam bobin endüktansı ( L ) ise bobinlerin bire bölümlerinin toplamına eşittir. 

Karışık Bağlantı

Bu bağlantıda bobinler seri ve paralel olarak bağlanmıştır.Toplam bobin endüktif reaktansı ( XL ) ve toplam bobin endüktansı ( L ) ise paralel bobinlerin seriye çevrilip ( önce paralel kolların toplam değeri ) , seri bobinlerin cebirsel toplamına eşittir.  
Aşağıda seri ,paralel ve karışık bağlantının şekillerii yer almaktakdır: 

          Doğru Akımda bobinler daha çok elektro mıknatıs olarak kullanılırlar. Makaraya sarılmış olan telden bir akım geçirildiği taktirde bobinin etrafında bir manyetik alan oluşur ,bu manyetik alandan geçen hafta bahsettiğimiz gibi rölelerde yararlanılır. Doğru Akımda bobinlerden sadece elektro mıknatıs olarak yararlanılmaz.Bobinler bir çok devrede çeşitli şekillerde kullanılarlar. Mesela TV devreleri , besleme kaynakları ,anten yükselteçleri ,radyo devreleri gibi …Alternatif Akımda ise bobinlerden çok çeşitli şekillerde yararlanılır. 

         AC yüksek gerilimi daha düşük gerilime çevirmek için kullandığımız TRANSFORMATÖRLER ,Büyük güçlü akımlar için yapılan KONTAKTÖR BOBİNLERİ ,elektrik üretiminde kullandığımız mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren GENERATÖRLER ve elektrik enerjisini mekanik enerjiye çevirmek için kullandığımız MOTORLAR da bobinler kullanılır.

         Bu tip makinalarda bobinin kullanılmasının esası yine manyetik alana dayanır. Bir bobinin etrafındaki manyetik alan içinden bir tel geçirildiğinde bu tel de bir gerilim oluşur prensibi ile makinalarda manyetik alan kullanılır. Mesela Transformatörlerde ;Primer ucuna verilen gerilim bu bobinde bir manyetik alan oluşturur.Elektriksel hiçbir bağlantısı olmayan sekonder ucunda ise bu manyetik alandan etkilenilerek daha düşük bir gerilim oluşur. Sekonder ucundaki bu gerilimin değeri giriş gerilimi ve sarım sayılarına bağlıdır.                                       

C (KAPASİTE) ÖLÇÜMÜ:

    
        En kısa tanım olarak karşılıklı duran iki iletkene denir. Bu iki iletken arasında bir yalıtkan madde bulu- nur. Bu yalıtkan madde hava ,mika ,seramik ,yağ ,mumlu kağıt gibi maddelerden yapılmıştır. Genel olarak “C” harfi ile sembollendirilir. Birimi ise ” F ” Farad’ tır. Aşağıdaki gibi çeşitli sembollerle gösterilir.

         Alternatif akım (AC) ve Doğru akım (DC) devrelerinde gerilim depolamada ,güç katsayısı yükselmek için (daha çok fabrikalarda motorların çok olduğu yerlerde) ,rezonans halinde ve süzgeç devrelerinde(Adaptör ve güç kaynaklarında tam DC elde etmek için) kullanılır.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın