BASIC Stamp II

Mikrokontrolör Nedir?

Mikrokontrolör sözcüğündeki mikro, cihazın boyut itibariyle küçük olduğunu; kontrolör terimi de cihazın gördüğü işin kontrol (denetleme) olduğunu anlatır. Mikrokontrolörler küçük kontrol üniteleridir. Bir tasarımı, yazdığınız bir programla bu ünite üzerinden kontrol ederek işlerin otomatik bir şekilde yürümemesini sağlayacak şekilde işe koşabilirsiniz.

Mikrokontrolörler çeşit çeşittir. Bazıları yalnızca bir kez programlanır ve o programın koşulladığı belli bir işi görür. Bazıları ise birkaç kere programlanabilir. Yani farklı her program için karşılık gelen işi görürler.

BASIC Stamp çok yaygın kullanılan bir mikrokontrolördür. Devre yapısı son derece inceliklidir. Tüm elemanlar oldukça küçük bir kart üzerinde yer alırlar. BASIC Stamp için program yazarken BASIC dilinin özel bir biçimi olan PBASIC kullanılır.

Bir mikrokontrolör sistemi iki bileşenden oluşur: donanım ve yazılım. Donanım, sistemin fiziki elemanları ile aralarındaki bağlantıdan oluşan yapıyı anlatır. Yazılım ise bu yapının içinde çalışan talimatlar dizisini ifade eder.

BASIC Stamp’in 24 bacağı vardır. Bu bacakların bir kısmı PC ve pil bağlantıları için kullanılır. P0-P15 aralığındaki onaltı bacak ise dış dünyayla haberleşmeye yöneliktir.

BASIC Stamp’in her bacağı bir “sinyal” ile adlandırılır. Örneğin 24 no’lu bacağın sinyali VIN’dir (giriş voltajı anlamında “voltage in”). Bu bacak 9V pil bağlantılarından biridir.
Programlamaya Başlarken;

Bağlantılar tamamlandıysa, “donanım” hazır demektir. Ancak bu donanım henüz çalışmaya hazır değildir. Çalışması için bir “kod’a (programa)” ihtiyacı vardır. Klavye ve monitör yardımıyla PC ortamında oluşturulan bu “kodlar”, programlama kablosu üzerinden mikrokontrolöre yüklenir. Bundan sonrası, programın BASIC Stamp içinde çalışmaya başlamasıdır.

Programın yazımı hatasız ise, cihazın çalışmasında sorunla karşılaşılmaz. Yazımda hata varsa, bu hataların giderilmesi gerekir. Yazılım hataları İngilizce “bug (böcek)” ismiyle dile getirilmektedir. Bu hataları gidermekte “böcek temizliği (debug)” yapmaktan farksızdır.

BASIC Stamp’te kullanılan PBASIC dili 36 komuttan oluşur. Komutlar hakkında her türlü bilgi BASIC Stamp Rehberinden (Ver 2.0) edinilebilir.

ANA HATLARIYLA PBASIC KOMUTLARI

Dijital Giriş/Çıkış Yapıları

INPUT
INPUT bacak
Belirtilen bacak’ı giriş yapar (DIRS’ın karşılık gelen bitlerine 0 yazar).

• bacak bir sabit, bir ifade olabileceği gibi bit, nib, byte veya word boyutlu bir değişkende olabilir. 0..15 arası değerler alır.

OUTPUT
OUTPUT bacak
Belirtilen bacak’ı çıkış yapar (DIRS’ın karşılık gelen bitlerine 1 yazar).

REVERSE
REVERSE bacak
Belirtilen bacak’ın yönünü değiştirir: giriş ise çıkış; çıkış ise giriş yapar.

LOW
LOW bacak
Bacak çıkışını yüksek yapar (DIRS’ın karşılık gelen bitlerine 1; OUTS’un karşılık gelen bitlerine de 0 yazar).

HIGH
HIGH bacak
Bacak çıkışını yüksek yapar (DIRS’ın ve OUTS’un karşılık gelen bitlerine 1 yazar).

TOGGLE
TOGGLE bacak
Bacağın durum değerini tersine çevirir.

CON
değişken_adı CON bacak
değişken_adı CON değer
CON’un ilk kullanımında BASIC Stamp’in kullanacağımız bacak’ına bir isim atıyoruz. bu işlemi yaptıktan sonra program içinde bacak yerine değişken_adı’ını kullanabiliriz.
İkinci kullanımdaysa herhangi sayısal bir değer yerine değişken_adı atıyoruz. bu bizi program içinde sayılarla uğraşmaktan kurtarıyor.

Yönlendirme Yapıları

IF..THEN
IF koşul THEN adres_etiketi
Verilen koşul doğru ise, program akışını adres_etiketi ile gösterilen satıra yöneltir.
• koşul, doğruluğu sınanabilen bir ifadedir: örneğin “x=4” gibi
• adres_etiketi, verilen koşulun doğru olması halinde gidilecek satırı gösterir.

BRANCH
BRANCH numara, [adres0, adres1, … , adresN]
numara 0-N aralığında iken, program akışını adresN ile gösterilen adrese yöneltir.
• numara, 0 ile N arasında bir tamsayıdır ve gidilecek adresi seçmeyi sağlar. Sabit veya değişken olabilir.
• adres’ler programın yönleneceği yerleri gösterirler.

GOTO
GOTO adres_etiketi
Program akışını adres_etiketi ile satıra yöneltir.
• adres_etiketi programın akışının yöneleceği satırı gösterir.

GOSUB
GOSUB adres_etiketi
GOSUB komutunu izleyen komutun adresini saklar ve program akışını adres_etiketi ile belirtilen satıra yöneltir.
RETURN
RETURN
Alt rutinden program gövdesine dönmek için kullanılır. Programın akışını, GOSUB komutunu izleyen sıradaki satıra yönlendirir.

Döngüler

FOR…NEXT
FOR değişken = ilk to son {adımdeğeri}
[tümceler]
NEXT
FOR ve NEXT arasında bir döngü oluşturulur. Bu döngü değişken’in ilk ve son değeri arasında ve adımdeğeri büyüklüğünde bir aralıkla azalış veya artış şeklinde gerçekleşir. değişken’in her değişiminde aradaki tümceler yeniden icra edilir.

• değişken sayaç olarak kullanılan bit, nib, byte ya da word boyutlu sayısal bir değerdir.
• ilk, değişken’in değişim aralığının başlangıç değeridir. Değişken ya da sabit olabilir.
• son, değişken’in değişim aralığının bitiş değeridir. Değişken ya da sabit olabilir. değişken son değerini aştığı zaman döngü sona erer ve içindeki tümceler işleme konulmaz, programın akışı sonraki satırdan devam eder.
• Adımdeğeri tercihen kullanılan sabit bir büyüklüktür. Hiçbir değer verilmezse, değeri 1 olur. Eksi değer verilemez.
• Tümceler herhangi bir sayıda olabilir ve çeşitli aritmetik/lojik işlemlerden, atamalardan ve kontrollerden oluşabilir.

Zaman Kontrolü

PAUSE
PAUSE milisaniye
0 ile 65535 milisaniye süreyle bekleme oluşturmak için kullanılır.

PBASIC Veri Tipleri

PBASIC’te 4 tane veri tipi vardır. Bunlar: bit, nib, byte ve word’tur. Aşağıdaki gibi kullanılırlar.

status VAR Bit
counter VAR Nib
ovenTemp VAR Byte
rcValue VAR Word